Hierbij geven we een overzicht van de subsidies die verstrekt worden door het Agentschap Innoveren en Ondernemen (of beter bekend als VLAIO). Er bestaan verschillende types subsidies en meerdere subsidieverstrekkers (zoals de federale overheid, provincies, de Europese Commissie, enz).

Afhankelijk van de locatie van de vestiging en de type onderneming kan een subsidie al dan niet aangevraagd worden. Voor ambitieuze ondernemingen met een vestiging in Vlaanderen zijn de subsidies van VLAIO een belangrijk financieringskanaal dat we graag in de verf zetten.  

Wie is VLAIO? 

Het Agentschap Innoveren & Ondernemen is het aanspreekpunt van de Vlaamse overheid voor alle ondernemers met een vestiging in Vlaanderen. VLAIO stimuleert het ondernemersklimaat en legt de focus op: 

• het stimuleren van groei en innovatie 
• het bevorderen van ondernemerschap 
• het ondersteunen van clusters (die elk ook bevoegdheid hebben om subsidie-oproepen te beheren):
  • Innovatieclusters:
    • Blauwe cluster: duurzame en innovatieve blauwe economie
    • Catalisti: innovatie versnellen in de chemie- en kunststofsector
    • Flanders’ Food: cluster voor de agrovoedingsindustrie
    • Flux50: samen werken aan het energiesysteem van de toekomst
    • MEDVIA: cluster voor een betere gezondheid
    • VIL: innovatiecluster voor de logistieke sector
    • MateriNex: nexus voor duurzaam materialenonderzoek
  • Innovatieve ecosystemen
    • Bluechem: incubator in duurzame chemie
    • Capture: onderzoeksplatform in circulaire economie
    • Flanders Game Hub: helpt gamebedrijven groeien en internationaliseren
    • Flanders Space: boost de Vlaamse activiteiten in de ruimtevaart
    • Edtech-station: hub voor educatieve technologie en leertechnologieën
    • Logiville: innovatiecentrum voor het logistieke ecosysteem
    • Seeds and Growth for Media: incubator voor de mediasector
• en het bevorderen van omgevingsfactoren 

Het Fonds voor Innoveren en Ondernemen (het vroegere Hermesfonds) fungeert als het financieringsfonds van VLAIO en geeft ook mee uitvoering aan het Vlaamse innovatiebeleid. Dit Fonds staat in voor de uitbetaling van de toegekende subsidies. 

VLAIO is ontstaan uit de fusie van het Agentschap Ondernemen (vroeger zelfs nog bekend als Vizo) en het IWT (het Instituut voor Wetenschap en Technologie). 

Hoe vind je nu subsidies van VLAIO

VLAIO heeft een subsidiedatabank ontwikkeld, waarin het overzicht van de verschillende steunmaatregelen terug te vinden zijn. Daarin kan gefilterd worden op de grootte van de onderneming, de leeftijd van de onderneming, de rechtsvorm (want naast ondernemingen kunnen ook andere type organisaties op steun een beroep doen), enz.  Deze subsidiedatabank beperkt zich niet tot enkel het steuninstrumentarium van VLAIO, maar geeft ook een bondig overzicht weer van subsidies die worden verstrekt door andere overheden (denk aan de provincies, steden en gemeenten). We beperken ons hier wel tot subsidies voor ondernemingen en non-profit organisaties. Het instrumentarium van VLAIO voor kennisinstellingen is hierin niet opgenomen.

Wat zijn de voornaamste subsidies van VLAIO 

VLAIO heeft verschillende type subsidies:

• om ambitieuze starters te stimuleren
• om te groeien en professionaliseren door het inwinnen van strategische kennis en ervaring
• om ecologische investeringen te stimuleren
• om samenwerking tussen verschillende partners aan te zwengelen
• om innovatieve ontwikkelingen te stimuleren

Elk steunkanaal heeft een eigen specificiteit met andere regels naar mogelijke indiendata, naar steunpercentages (van 25% tot 70%), naar ontvankelijkheid, naar wat wel en niet in aanmerking komt als subsidiabele kosten, … 

De belangrijkste VLAIO-subsidies opgelijst:

GROEIEN EN PROFESSIONALISEREN 

KMO-portefeuille  

De KMO-portefeuille van VLAIO biedt financiële steun voor het volgen van opleidingen en het inkopen van strategisch advies om je bedrijf te versterken. Met de KMO-portefeuille kan je tot 30% van de kosten terugkrijgen, op voorwaarde dat het advies of de opleiding betrekking heeft op één van volgende acht thema’s: bedrijfsstrategie, beroepsspecifieke competenties, digitalisering, duurzaamheid, financiële geletterdheid, innovatie, internationalisering en personeelsmanagement.  De dienstverlener dient erkend te zijn door de KMO-portefeuille en kan je wegwijs maken in dit traject. Het bedrag is jaarlijks geplafonneerd.

KMO Groeisubsidie

De KMO-groeisubsidie van VLAIO is er om ambitieuze ondernemers te ondersteunen om hun organisatie naar een hoger niveau te tillen. Deze subsidie richt zich op groeiprojecten binnen vier thema’s: digitalisering, internationalisering, innovatie, en duurzaam/circulair ondernemen. 

Met de KMO-groeisubsidie kan je subsidie krijgen voor zowel extern advies als een strategische aanwerving: 

• Een strategische medewerker aanwerven, met tot € 25.000 subsidie (50% van de loonkost) om iemand met de juiste expertise in dienst te nemen. 

• Externe expertise inschakelen, waarbij je eveneens tot € 25.000 subsidie krijgt (50% van de kosten) voor strategisch advies van een externe consultant. 

Combineer je beide mogelijkheden? Dan kun je rekenen op maximaal € 50.000 steun om jouw groeitraject te realiseren. De KMO-groeisubsidie focust op strategische veranderingen die een grote impact hebben op je bedrijf, zoals het betreden van nieuwe markten, het verduurzamen van je bedrijfsvoering, of het integreren van slimme technologieën. Eenvoudige, eerder uitvoerende taken vallen niet onder de subsidie; het gaat echt om strategisch advies dat de koers van je onderneming bepaalt. Aanvragen kan tijdens vaste oproepmomenten.   

Schaalklaar  

Ben je een innovatief bedrijf met grote ambities om snel door te groeien? De Schaalklaar-subsidie van VLAIO is er om jouw onderneming te helpen de sprong te maken naar een succesvolle scale-up. Met deze subsidie krijg je tot 70% van je projectkosten terugbetaald, met een maximum van € 350.000 over een periode van drie jaar. De subsidie is bedoeld voor bedrijven die tussen 1 en 5 jaar oud zijn en gevestigd in Vlaanderen. Het team moet bestaan uit minimaal twee actieve vennoten en samen met de medewerkers minstens vier voltijdse equivalenten (inclusief vennoten). Dit instrument is de eerste keer gelanceerd in 2024 en staat momenteel niet open.
 

INNOVEREN EN ONTWIKKELEN 

Haalbaarheidsstudie 

De Haalbaarheidsstudie biedt ondernemers met innovatieve ideeën de kans om te onderzoeken of hun project haalbaar is, zonder dat ze meteen een groot innovatietraject hoeven te starten. Deze studie helpt je om na te gaan of je idee economisch en technisch realistisch is en of het potentieel heeft voor verdere ontwikkeling. Het kan de perfecte voorbereiding zijn voor grotere projecten, zoals bijvoorbeeld een VLAIO-Ontwikkelingsproject. De O&O Haalbaarheidsstudie richt zich op technische, wetenschappelijke en zakelijke aspecten van je idee, en kan ook ingaan op zaken zoals businessmodelinnovatie en intellectuele eigendom.  

Voor de uitvoering van een Haalbaarheidsstudie kan je bedrijf maximaal € 50.000 subsidie ontvangen, afhankelijk van de grootte van je onderneming. KMO’s krijgen een hogere steun van 50% van de studiekosten, terwijl andere bedrijven 40% ontvangen. De kosten die in aanmerking komen zijn onder andere personeel, externe prestaties en andere noodzakelijke investeringen. 

Ontwikkelingsproject 

De subsidie ontwikkelingsproject helpt bedrijven om vernieuwende producten, processen, diensten of concepten te ontwikkelen die nog niet bestaan binnen je onderneming en die een sterk marktpotentieel hebben. Alle Vlaamse ondernemingen en non-profitorganisaties kunnen een ontwikkelingsproject aanvragen, mits het project nog niet is gestart. De steun kan variëren van € 25.000 tot € 3.000.000, afhankelijk van de grootte en het type project. Voor de subsidie wordt gekeken naar de marktanalyse, de meerwaarde voor je klanten, en de toegevoegde waarde voor Vlaanderen, zoals investeringen, tewerkstelling en duurzaamheid. 

De subsidie wordt berekend op basis van een percentage van je projectbegroting. Het basispercentage is 25%, met extra toeslagen van 10% bij samenwerking met andere bedrijven of internationale partners, en toeslagen voor KMO’s (10% voor middelgrote ondernemingen, 20% voor kleine ondernemingen). 

Innovatieve starterssteun  

Ben je een innovatieve starter met grote ambities en een vernieuwend idee? Dan kun je in Vlaanderen de Innovatieve Starterssteun (ISS) aanvragen bij VLAIO. Deze steun helpt jou om je innovatieve ideeën verder te ontwikkelen, testen en bijsturen. Je krijgt een vast bedrag van € 50.000 én begeleiding van een VLAIO-bedrijfsadviseur om je project naar een werkend en winstgevend resultaat te brengen. 

De steun is bedoeld voor startende ondernemers (minder dan 2 jaar oud) die iets vernieuwends willen doen, zoals de ontwikkeling van nieuwe producten, diensten, of technologieën. De subsidie kan zelfs al aangevraagd worden voor de officiële oprichting van je onderneming. Ook het toepassen van een nieuwe technologie of het introduceren van een nieuw businessmodel komt in aanmerking. De projecten worden beoordeeld op vijf criteria, zoals de innovatiegraad, de aanpak van onzekerheden, het team en netwerk, het eigen risico van de ondernemers, en de impact van het project. 

Baekeland-mandaat 

VLAIO helpt bedrijven met het financieren van de kosten voor personeel, werkingskosten en benodigde apparatuur, specifiek voor een doctoraatsproject, en dit gedurende vier jaar aan de hand van een Baekeland mandaat.

Het bedrijf is verantwoordelijk voor het indienen van de aanvraag, het aanstellen van een industriële mentor en het creëren van een goede werkomgeving voor het onderzoek. Een wetenschappelijke promotor van een Vlaamse universiteit begeleidt de doctoraatsstudent. Het onderzoek moet zowel wetenschappelijk als waardevol voor het bedrijf zijn (met economische valorisatie). Met een Baekeland mandaat kan jouw bedrijf investeren in innovatieve R&D en tegelijkertijd jong talent helpen zich verder te ontwikkelen. 
 

HERSTRUCTUREREN OF TRANSFORMEREN 

Strategische Transformatiesteun  

De Strategische Transformatiesteun (STS) is een subsidie voor Vlaamse bedrijven die een strategisch transformatieproject willen uitvoeren, zoals de bouw van een nieuwe productiehal, kantoorgebouw of opleidingscentrum.  Deze STS-subsidie richt zich op investeringen in strategische clusters, de internationale groei van innovatieve KMO’s, en projecten die zorgen voor duurzame werkgelegenheid in Vlaanderen. Duurzaamheid én het creëren van extra werkgelegenheid zijn belangrijke criteria. 

Zowel KMO’s als grote ondernemingen kunnen de STS aanvragen, mits ze een significante investering doen. De minimale investeringsdrempels over drie jaar zijn: 

• € 1.000.000 voor kleine ondernemingen 
• € 2.000.000 voor middelgrote ondernemingen 
• € 3.000.000 voor grote ondernemingen 

De subsidie dekt 8% van de investeringen (bij grote ondernemingen alleen in steunzones) en 20% voor opleidingen. De aanvraag kan doorlopend worden ingediend, maar het project kan pas starten de maand na de indiening.  

De Strategische Ecologiesteun kan ook aanzien worden als steun om duurzaam te transformeren, maar komt onder volgend item ‘Duurzaam ondernemen’ aan bod.
 

DUURZAAM ONDERNEMEN 

Waterscan 

Sinds begin 2023 kunnen KMO’s een waterscan aanvragen om hun waterverbruik in kaart te brengen en concrete tips te krijgen voor waterbesparing (de waterscan aanvragen kan nog tot eind september 2025). Een deskundige van een geselecteerd studiebureau komt naar de onderneming om de waterhuishouding te beoordelen, en ongeveer drie weken later ontvangt de onderneming een rapport met een gedetailleerde waterbalans en aanbevelingen voor besparingen. Er zijn twee opties voor de scan: een gratis eerstelijnsscan of een uitgebreide scan tegen 20% van de kostprijs. Deze scan helpt bedrijven om efficiënter met water om te gaan en kosten te besparen. 

Vergroeningsscan 

Wil jouw onderneming investeren in een groene technologie, maar weet je niet of het technisch en economisch haalbaar is? Vraag dan een vergroeningsscan aan waardoor je zowel technisch als financieel advies kan krijgen van een erkend bureau (zoals bvb. Mantis Consulting). De vergroeningsscan helpt om te bepalen welke technologie jouw bedrijf kan helpen verduurzamen, de energiekosten te verlagen en je toekomstbestendig te maken. Als onderneming betaal je slechts 15% van de kosten, VLAIO dekt de overige 85%. 

Ecologiesteun

Onder de Ecologiesteun zitten verschillende steunmaatregelen zoals de Ecologiepremie+, GREEN Investeringssteun en de Strategische Ecologiesteun. 

Ecologiepremie+

De Ecologiepremie+ is een subsidie voor ondernemingen die investeren in een technologie die terug te vinden is in een limitatieve lijst van VLAIO. Om te kunnen genieten van de Ecologiepremie+ moeten technologieën kaderen binnen de thema’s koeling, transport, warmte/verwarming, water en diverse. De ecologiepremie wordt toegekend op basis van de grootte van je bedrijf (kmo of grote onderneming) en het type technologie waarin je investeert. De steun geldt alleen voor de zakelijke kosten van de investering, zonder de installatiekosten, tenzij anders vermeld. De investering moet minimaal 3 jaar worden afgeschreven en 5 jaar in je bedrijf blijven. Je kunt maximaal € 1 miljoen aan ecologiepremie ontvangen over een periode van 3 jaar. 

GREEN Investeringssteun

Daarnaast is er ook de GREEN Investeringssteun: Groener en Efficiënter ENergiegebruik in de Industrie. Niet alle technologieën voor vergroening of energiebesparing komen in aanmerking voor bovengenoemde ecologiepremie+. Heb je een andere technologie in gedachten of kom je niet in aanmerking voor de ecologiepremie+? Dan kun je mogelijk gebruik maken van de GREEN investeringssubsidie.  Deze subsidie ondersteunt investeringen in groene technologieën, zoals verwarming, koeling, elektrificatie of energie-efficiëntie, bijvoorbeeld door je productieproces aan te passen of restwarmte te benutten. De totale kosten van je project moeten minimaal € 50.000 bedragen. De subsidie bedraagt tussen de 20% en 40% van de extra kosten voor de ecologische investering. 

Strategische Ecologiesteun (STRES)

Tot slot is er ook nog de strategische ecologiesteun (STRES) voor grote ecologische investeringen met een minimaal bedrag van 1,5 miljoen euro aan goedgekeurde investeringen. Met deze steun wil de Vlaamse overheid zowel kmo’s als grote ondernemingen aanmoedigen om te investeren in technologieën die te specifiek zijn voor hun bedrijf, om opgenomen te worden in de standaardlijst van de ecologiepremie+.  
 

BEVEILIGING EN DIGITALISEREN 

Cybersecurity Verbetertraject 

Cybersecurity verbetertrajecten helpen Vlaamse bedrijven hun cyberveiligheid  te verbeteren. In dit traject werkt een erkende dienstverlener samen met de onderneming om je bedrijf beter te beveiligen tegen digitale aanvallen. VLAIO vergoedt 50% van de kosten voor kmo’s en maatwerkbedrijven, en 35% voor bedrijven die niet onder de kmo-criteria vallen maar wel onder de NIS2-richtlijn vallen. Er zijn verschillende trajecten beschikbaar, afhankelijk van de behoeften van de onderneming. 

Uiteraard kan de kmo-groeisubsidie ook aangewend worden voor een ambitieus digitaliseringstraject.

Wat doet Konnekto

Konnekto is je partner om een subsidieroadmap op te maken en screent alle subsidiekansen, afgestemd op maat van de onderneming en de ambities. Wij screenen naast het VLAIO-landschap ook het federale en Europese subsidie-instrumentarium. We werken in nauwe samenwerking de aanvragen tijdig uit, en volgen alle verplichte administratieve regelgeving en na toekenning, rapportering nauw op. 

Tevens kan Konnekto mee op zoek gaan naar kwalitatieve partners indien een multipartner project beoogd wordt. Konnekto is lid van de EAIC en opereert in een internationaal netwerk van innovatieconsultants, waardoor er een goed zicht is op betrouwbare partners in het buitenland. Op naar een vruchtbare samenwerking.